بسم الله الرحمن الرحیم

سپس حضرت به سمت راست خود نگاهى انداخت وبه برخى از اصحاب خود فرمود: میان شما و(ابله)(1) چقدر مسافت است؟

منذر بن جارود عرضه داشت: پدر ومادرم فداى شما باد، چهار فرسخ فاصله است.

حضرت فرمود: راست گفتى. قسم به پرودگارى که محمد صلى الله علیه واله وآل پاکش را براى هدایت مردم براستى برانگیخت واو را به پیامبرى گرامى داشت وحضرتش را به رسالت ممتاز نمود، از آن حضرت شنیدم همچنانکه شما از من مى شنوید که آن حضرت فرمود:

(یا على! هل علمت أن بین التى تسمى البصرة وتسمى الابلة أربعة فراسخ وسیکون فى التى تسمى الأبلة موضع أصحاب العشور یقتل فى ذلک الموضع من امتى سبعون ألفا، شهیدهم یومئذ بمنزلة شهداء بدر.

فقال له المنذر: یا امیر المؤمنین! ومن یقتلهم فداک أبى وامى؟

قال: یقتلهم اخوان الجن وهم جیل من الناس کأنهم الشیاطین: سود ألوانهم، منتنة أریاحهم، شدید کلبهم، قلیل سلبهم، طوبى لمن قتلهم وطوبى لمن قتلوه. ینفر لجهادهم فى ذلک الزمن قوم هم أذلة عند المتکبرین من أهل ذلک الزمان مجهولون فى الأرض معروفون فى السماء، تبکى السماء علیهم وسکانها والأرض وسکانها، ثم هملت عیناه بالبکاء)

(اى على! آیا میدانى بین آن سرزمین که نامش بصره است وبین آن جائى که نامش (ابله) مى باشد چهار فرسخ است ودر آینده زمانى فرا خواهد رسید که در (ابله) که محل اصحاب عشور- مرکز گمرک - است تعداد هفتاد هزار نفر از امت من کشته شوند که شهیدان ایشان در آن روزگار بمنزله ى شهداى بدر خواهند بود.

منذر بن جارود عرضه داشت: یا امیر المؤمنین پدر ومادرم به فدایت چه کسى آنها را مى کشد؟

فرمود: برادران جن آنها را مى کشند وآنها گروهى از مردمند که گوئى همانند شیاطین مى باشند. صورتهایشان سیاه بوهایشان متعفن، اذیت وآزارشان بسیار وغنائمى که به دست مى آورند بسیار ناچیز واندک است، خوشا بحال کسانى که این شیطان صفتها را بکشند وخوشا بحال کسانى که به دست آنها کشته شوند. گروهى براى جهاد با آنها در آن زمان حرکت مى کنند که در نزد متکبران خوار وذلیل: ودر روى زمین مجهول وناشناخته وقدر ومنزلتى ندارند ولى در آسمانها مشهورند أهل آسمان وزمین بر آنها گریه مى کنند.

سپس اشک از دیدگان مبارکش سرازیر گردید. آنگاه در دنباله ى سخنان خود فرمود: (ویحک یا بصرة، ویلک یا بصرة)

(خوشا به حالت اى بصره! وبدا به حالت اى بصره!)

منذر به جارود عرض کرد: یا امیر المؤمنین! معناى (ویح) چیست؟ ومعناى (ویل) کدام است؟ واز ناحیه ى (غرق) به مردم بصره چه خواهد رسید؟ فرمود: اى منذر! (ویح) باب رحمت است و(ویل) باب عذاب است. اى منذر! مردم بصره حوادث بسیار سختى در پیش خواهند داشت که یکى پس از دیگرى به وقوع خواهد پیوست.

یک حادثه ى آن این است که: برخى بر برخى مسلط شوند واز همدیگر بکشند. حادثه ى دیگرش این است که: فتنه اى به وجود آید که در اثر آن شهر ایشان خراب، منازلشان ویران، واموالشان نصیب دیگران گردد، ومردانشان کشته شوند، وزنانشان اسیر وبى سر وسامان وقربانى گردند. اى واى که داستان آن زنان چه اندازه عجیب وبهت آور است.

حادثه ى دیگر آن، فتنه ى (دجال بزرگ یک چشم است) که به بصره مى آید وچشم راست او (ممسوح)، شکاف وحدقه اى ندارد وچشم دیگرش همانند پاره ى خون، چون دانه ى انگورى که بر روى آب قرار گرفته باشد برآمدگى دارد وگروهى از مردم بصره به تعداد کسانى که در (ابله) کشته شده وبه فیض شهادت رسیدند، از او پیروى نمایند، وکتابهاى مقدس (انجیل) به گردن خود بیاویزند وگروهى کشته شوند وگروهى هم فرار کنند. وحوادث دیگر عبارت است از: زمین لرزه، باریدن سنگ ومانند آن - یا نزول بلا از آسمان - فرو رفتن به زمین- یا خراب شدن عمارتها وساختمانها- مسخ شدن، قحطى وگرسنگى شدید که براى فرد فرد مردم بصره ظاهر شود، وسپس مرگ سرخ خواهد بود- ومرگ سرخ - همان (غرق) است.

اى منذر! بصره به جز نام فعلى آن در کتب پیشینیان سه نام دارد، خریبه، مدمر-یا تدمر- وموتفکه که به معناى زیرو رو شده مى باشد.

اى منذر! قسم به پروردگارى که دانه را شکافت وانسانها را آفرید، اگر بخواهم، مى توانم شما را از هر قطعه قطعه زمینى که چه وقت خراب مى شود، وچه وقت آباد مى گردد تا روز قیامت، خبر دهم).(2)

با توجه به روایات یاد شده وملاحظه ى خطبه ى امیر المؤمنین علیه السلام ومطالعه ى حوادثى که درباره ى بصره نقل شد، این نتیجه به دست مى آید که: بیشتر روایاتى که در مورد (بصره) از پیشوایان معصوم علیهما السلام نقل شده، روایاتى است که غالب آنها از وقایع آینده وحوادثى که در طول تاریخ در بصره روى مى دهد خبر داده واز معجزات أئمه ى معصومین علیهما السلام محسوب مى شود، نه اینکه همه ى آنها جزء علائم نزدیک به ظهور باشد.

ولى با این همه: این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که در بخشى از روایات خصوصا در روایاتى که از حرکت انقلابى ایرانیان پیش از ظهور مبارک حضرت ولى عصر -عجل الله تعالى فرجه- به رهبرى سیدى جلیل القدر از دودمان أهل بیت علیهم السلام پیشگوئى شده است، پیشوایان معصوم علیهما السلام خراب شدن شهر بصره را یکى از علائم بسیار نزدیک به ظهور دانسته اند وبخصوص در چندین روایت، به این موضوع تصریح فرموده اند.(3)